İSTANBUL (İGFA) – Üsküdar Üniversitesi Etraf Sıhhati Program Lideri Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Adiller, Erzincan İliç’te altın madeninde meydana gelen toprak kaymasının akabinde bölgede yaşanan sızıntısı kuşkusu nedeniyle siyanür ve siyanürün muhtemel ziyanları tartışmaya başlandı. Bunun üzerine Dr. Adiller, toprağa ve suya karışması konusunu kıymetlendirdi.
Siyanürün süratle tesir eden ve potansiyel olarak ölümcül tesir yaratabilecek bir kimyasal olduğunu lisana getiren Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Adiller, “Siyanür son derece tehlikeli bir bileşiktir ve etrafa salınması durumunda değerli çevresel tesirlere ve halk sıhhati risklerine yol açabilir. Siyanürün uzun periyodik kullanımlarında toprağa, suya hatta havaya bile karışması kelam konusu olabilir. Siyanür sızıntıları toplu balık vefatlarından, içme suyu kaynaklarının kirlenmesine ve hatta tarım topraklarının ziyan görmesine neden olur. Birtakım kaynaklar, siyanürün nispeten inançlı olduğunu, zira dökülse bile yüzey suyunda süratle parçalandığını tez etmektedir. Lakin siyanürün parçalandığı bileşikler de ziyanlı olabilir.” dedi.
SİYANÜRÜN DOLAYLI TESİRLERİ NELER?
“Toprakta bulunan siyanür, yağışlarla birlikte çözünerek yeraltı ve yüzeysel sulara geçebilir. Bu suda çözünmeyle birlikte dereler ve ırmaklarla akarsu havzası boyunca taşınabilir. Ayrıyeten yeraltı suyuna sızan siyanür yeraltı suyunun ilişkili bulunduğu havza boyunca da taşınabilir.” diyen Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Adiller, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Yeraltı suyuna siyanür sızıntısı uzun mühlet devam edebilir ve içme suyu kaynaklarını kirletebilir. Siyanürle kirlenmiş yeraltı suyu, temaslı olduğu komşu akarsuları da kirletebilir. Siyanürün direkt tesirlerinin yanında bir de dolaylı tesirleri bulunmaktadır. Siyanür öncellikle toprak bünyesine girdiğinde toprak içerisinde istikrarda bulunan pek çok minerali tepkiye girecek hale getirebilir. Bu unsurlar ortasından Arsenik üzere hayli toksik ve kanserojen özellikli unsurlar de yer alıyor. Siyanür tabiatta kolay parçalansa da bu unsurlar tabiatta kısa müddette parçalanmaz ve etrafın ögeleri ortasında taşınabilir. Bilhassa tarım yerlerine ve otlak alanlara taşınması bu hususların besinlere geçmesine ve tesir derecesini arttırmasına sebep olur.”